İslam dinini kaynağı

Artmak ve arınmak anlamına gelen zekat, müslümanların kazancı üzerindeki fakirlerin hakkıdır. Peygamberimiz zekat miktarının 1/40 yani %2.5 ...

Zekat ne zaman ve ne kadar verilir?

Artmak ve arınmak anlamına gelen zekat, müslümanların kazancı üzerindeki fakirlerin hakkıdır. Peygamberimiz zekat miktarının 1/40 yani %2.5 olduğunu söylemiş, bunu bağlantılı ayetleri kullanarak hesaplamıştır.

ZEKAT NE KADAR VERİLİR?

Kuranda zekat miktarını belirten mustakil ayet olmasa da "Ganimetin beşte biri Allah'a..." (8:41) diyen ve 1/5 yani %20 oran veren ayet mevcuttur. Bu oranı ayırdıktan sonra ayetin devamında sayılan 5 güruha pay edilir yani %20 / 5 güruh = %4 pay alırlar. Şimdi aynı matematiği zekat için de düşünelim. Yüce Allah sadaka verilecek kişileri 9:60 ayette 8 güruh olarak saymıştır. %20 / 8 = %2.5 yapar yani 1/40. Bu şekilde Kuranda zekat miktarını buluyoruz. Kuran müslümanı olan peygamberimiz de bu şekilde bu şekilde hesaplamış olmalıdır.

ZEKAT NE ZAMAN VERİLİR?

Zekat verilecek zaman, hasat yapılan gündür. Kuranda çiftçiler üzerinden örnek verilerek "hasat günü hakkını verin" (6:141) buyrulmuştur. Hasat yapılınca yani ürün elimize geçince fakirlerin payı ayrılmalıdır. "İsteyen ve (utanıp) isteyemeyenler için mallarında hak vardı" (51/Zariyat 19)

Peki "ben çiftçi değilim, tüccarım, memurum, işçiyim nasıl zekat vereceğim? " Hasat günü fakirin hakkını ayırmak üzerinden düşünürsek satış yapılan gün/maaş alınan gün de zekat ayırmak gerekir. Yani zekat verilecek paranın üzerinden 1 sene geçmesine gerek yok. Zaten 1 yıl geçsin diye beklediğimiz zaman o paranın harcanıp bitme riski de var. Bu yüzden hasat yaptığımız gün hakkını ayırmak gerektiği söylenmiştir.

Örneğin bir ev satışından gelen büyük paranın %2.5 zekat payı ayrılıp cüzdana koyulmalıdır. Yahut maaş aldıktan sonra %2.5 pay ayrılıp cüzdana koyulmalıdır. Böylece her sene "zekatım ne kadar, hangi malımın zekatını vermeliyim" diye düşünmeye gerek kalmaz. Hasat günü/satış günü/maaş günü hemen zekat işini hallederiz. Bu oranları çok az bulup "zekat miktarı canını acıttığı kadar, ne kadar çok verirsen o kadar iyi" diyenler çıkabilmektedir. Oysa cimri bir insanın canını acıtan bundan daha da az miktarlar olabilir, mesela cimri kişi 1/40 yani %2.5 mikatarı çok bulup 1/100 yani %1 verebilir. Bu yüzden bir alt sınır olması gerekir. Alt sınır da geleneğin doğru aktardığı kırkta birdir.

Nasıl ki "hac bilinen aylarda" (2:197) denerek geleneğe atıf yapılmış ve doğru şekilde aktarıldığına dikkat çekilmiş ise, nasıl ki namaz hareketlerini cibril meleğinin öğrettiği (53:5) şekilde peygamberden gördüğümüz gibi yapıyorsak ve "secde edin" ayetini görünce "yere boylu boyunca uzanın" olarak değil "alnı, elleri, dizleri, ayak parmaklarını yere koymak" olarak anlıyor isek zekat deyince de kırkta bir anlamakta sakınca yoktur. Çünkü Allah için ayrılan %20 oranı sadaka dağıtılacak 8 gruba böldüğümüz zaman kırkta bir elde ediyoruz.

Mezhepçiler tarafından geleneğe eklenen şey hasat günü değil bir yıl sonra zekat hesaplama yanlışıdır. Bir de tarım ürünlerindeki oranı taşıma su ile sulanmış ise 1/20, yağmurla sulanmış ise 1/10 yapmış olmalarıdır. Oysa ticaret malındaki oran 1/40 iken tarım ürünlerindeki oranın 1/10 olması haksız bir paydır. Zirratçiler daha mı fazla kazanıyor ki tacirlerden daha çok pay versin? Dolayısıyla bütün alanlarda 1/40 oranı baz alabiliriz. Mesela 40 çita balı olan 1 çita balı fakire verir, mesela düğünde 40 çeyrek altın takılan kişi 1 çeyrek altını zekat olarak verir, mesela 200.000 liraya ev sattınız bunun 5000 lirası zekat olarak verilmelidir, mesela 10.000 lira maaş aldınız bunun 250 lirası zekat olarak verilmelidir. Bunun gibi her konuda 1/40 baz alınarak zekat yükünden, fakirlerin hakkından kurtulabiliriz.

0 comentários: